TAKTYKA DZIAŁANIA ZŁEGO DUCHA
1. Wobec szatana należy zachowywać się w sposób jasny i
stanowczy. Szatan wprawdzie jest słaby wobec wolnej woli człowieka, ale może
wykorzystać wszystkie niejasne i niezdecydowane miejsca w człowieku. Można
nawet powiedzieć, że zły duch jest tym silniejszy wobec człowieka, im człowiek
jest bardziej chwiejny. Ignacy porównuje to zachowanie do kobiety w czasie
kłótni z mężczyzną: nieprzyjaciel [rodzaju ludzkiego] zachowuje się jak
kobieta, która jest słaba wobec siły, a silna wobec łagodności. Właściwością
kobiety jest, że kiedy podczas kłótni z jakimś mężczyzną ten się okaże być
silnym, traci ducha i ratuje się ucieczką, a kiedy jest przeciwnie i mężczyzna
traci ducha i ucieka, ogromnie zrasta gniew, mściwość i gwałtowność kobiety. W
ten sposób nieprzyjaciel [rodzaju ludzkiego] słabnie i traci ducha (bo jego
pokusy się oddalają), jeżeli ten, kto się ćwiczy w sprawach duchownych,
nieustraszenie się opiera pokusom nieprzyjaciela, postępując w całkiem odwrotny
sposób. A jeżeli przeciwnie: człowiek, który odprawia ćwiczenia, zaczyna
odczuwać trwogę i tracić ducha, kiedy cierpi pokusy, nie ma tak dzikiego
zwierzęcia na powierzchni ziemi jak nieprzyjaciel ludzkiej natury, kiedy
realizuje swoje przewrotne zamiary z tak wielką złośliwością (ĆD 325).
2. Aby działanie ducha było dobrze rozeznane, powinno zostać
ujawnione. Otwartość i szczerość przed kapłanem, spowiednikiem czy kierownikiem
duchowym daje jasność widzenia sytuacji. Działanie ducha złego prowadzi w
kierunku ukrycia jego pokus. Dlatego tak istotne jest mówienie o nich,
zwłaszcza o tym, co chciałoby się szczególnie zataić, co najbardziej boli,
czego najbardziej się boimy i wstydzimy. Ten typ działania złego ducha
porównuje Ignacy do taktyki uwodziciela: nieprzyjaciel [rodzaju ludzkiego]
zachowuje się podobnie jak uwodziciel, który chce być ukryty i nie ujawniony.
Uwodziciel, który słowami wypowiadanymi w złym celu przyciąga do siebie córkę
dobrego gospodarza albo żonę dobrego męża, pragnie, by jego słowa i pochlebstwa
pozostały w ukryciu, i przeciwnie: bardzo mu się nie podoba, jeżeli córka ojcu,
a żona mężowi swemu ujawni jego puste słowa i przewrotny zamiar, łatwo bowiem
zrozumie, że nie będzie mógł doprowadzić do końca tego, co zaczął. Podobnie
[postępuje] nieprzyjaciel natury ludzkiej, bo kiedy podsuwa duszy ludzkiej
swoje chytre namowy, chce i pragnie, by je w tajemnicy przyjęto i zachowano.
Kiedy jednak [człowiek] wyjawi je dobremu spowiednikowi albo innej osobie
duchownej, która umie rozpoznać jego podstępy i złośliwości, bardzo mu się to
nie podoba, nie może bowiem doprowadzić do końca złośliwości rozpoczętej,
ponieważ jego oczywiste podstępy odkryto (ĆD 326).
3. Zły duch uderza przede wszystkim w nasze słabe punkty.
Dlatego bardzo ważna jest znajomość siebie, swoich słabych miejsc i wad. Może
nam w tym pomóc szczególnie codzienny rachunek sumienia. Ten typ działania
złego ducha porównuje Ignacy do taktyki dowódcy wojskowego: nieprzyjaciel
[rodzaju ludzkiego] zachowuje się podobnie jak dowódca podczas wojny, jeżeli
chce zwyciężyć i zebrać łup, jakiego pragnie. Dowódca bowiem i wódz wojska po
zorientowaniu się w rzeczywistości, po zbadaniu sił i położenia zamku atakuje
go od najsłabszej strony. W podobny sposób [postępuje] nieprzyjaciel natury
ludzkiej: krąży [koło człowieka], bada ze wszystkich stron wszystkie nasze
cnoty teologiczne, główne i moralne i atakuje nas oraz próbuje zwyciężyć tam,
gdzie nas znajdzie słabszymi i gdzie nam więcej brakuje do zbawienia wiecznego
(ĆD 327).
Nieustająca walka duchowa część 1
Nieustająca walka duchowa część 2
Nieustająca walka duchowa część 3
Nieustająca walka duchowa część 4
Congregavit nos in unum Christi amor ________________________________