Podczas
liturgii, spotkań modlitewnych czy modlitwy indywidualnej symbolizuje
Chrystusa, Światłość świata (por. J 8,12). „Bóg jest światłością i nie ma w Nim
żadnej ciemności” – pisze św. Ja, co można rozumieć następująco: Bóg jest
dobry, jest samym dobrem, samą miłością. Świeca symbolizuje też wiarę i
objawienie. W tym znaczeniu zapaloną świecę nowo ochrzczeni otrzymują ze
słowami: ”Podtrzymywanie tego światła powierza się wam, rodzice i chrzestni”.
Świece przynoszą dzieci przystępujące do I-szej Komunii świętej, aby tym razem
już we własnym imieniu wyznać wiarę i odnowić przyrzeczenia chrzcielne.
Co roku wierni odnawiają
przyrzeczenia chrzcielne w Wielką Sobotę podczas Wigilii Paschalnej, zwanej też
Liturgią Światła. Na zewnątrz kościoła kapłan święci
ogień, od którego następnie zapala się Paschał - wielką woskową świecę,
która symbolizuje zmartwychwstałego Chrystusa. Na paschale kapłan żłobi
znak krzyża, wypowiadając słowa: "Chrystus wczoraj i dziś, początek i
koniec, Alfa i Omega. Do Niego należy czas i wieczność, Jemu chwała i
panowanie przez wszystkie wieki wieków. Amen". Umieszcza się tam również
pięć ozdobnych czerwonych gwoździ, symbolizujących rany Chrystusa oraz
aktualną datę. Następnie Paschał ten wnosi się do okrytej mrokiem świątyni, a wierni
zapalają od niego swoje świece, przekazując sobie wzajemnie światło.
Niezwykle wymowny jest widok rozszerzającej się jasności, która w końcu
wypełnia cały kościół. Zwieńczeniem obrzędu światła jest uroczysta pieśń (Pochwała Paschału)
- Exultet, która zaczyna się od słów: "Weselcie się już zastępy Aniołów
w niebie! Weselcie się słudzy Boga! Niech zabrzmią dzwony głoszące
zbawienie, gdy Król tak wielki odnosi zwycięstwo!".
Paschał zapala się każdorazowo w trakcie liturgii Chrztu.
Paschał zapala się każdorazowo w trakcie liturgii Chrztu.
Poświęconą świecę, zwaną gromnicą,
wkłada się w ręce umierającego na znak jego łączności ze Zmartwychwstałym. Świece
pali się na grobach jako znak wiecznego życia, które – jak mówi liturgia – ‘zmienia
się, ale się nie kończy”.
Świeca symbolizuje też ogień Ducha
Świętego. Chrystus mówi: „Przyszedłem ogień rzucić na ziemię i jakże bardzo
pragnę, żeby on już zapłonął” (Łk 12,49).
Świece przynosi się do kościoła w
święto Matki Bożej Gromnicznej (2 lutego). Podczas Ofiarowania Jezusa w
Świątyni starzec Symeon nazwał Dziecię Jezus przyniesione przez rodziców „światłem na
oświecenie pogan” (Łk 2,32)
Świeca jest symbolem ludzkiej duszy,
jej życia. Gdy widzimy, jak płomień ożywia i rozjaśnia całe otoczenie, to jest
to dla nas obrazem jaśniejącego w nas światła. Dlatego też świece stoją na
ołtarzu, tam, gdzie powinny być ludzkie myśli. Wieczna lampka płonie przy
tabernakulum we dnie i w nocy,
przypominając, że Bóg jest zawsze obecny, nawet gdy ludzie o Nim nie myślą.
Świece zapala się przy wystawionym
Najświętszym Sakramencie jako symbol światłości Chrystusa.
W cerkwiach, a także i w kościołach
katolickich zapala się świeczki jako wyraz czci dla Chrystusa, Bogurodzicy i
Świętych.
Księga
Psalmów mówi o lampie (świecy), która jest drogowskazem na naszej drodze: „Bo Ty, Panie, każesz świecić mojej pochodni: Boże mój, oświecasz
moje ciemności. (Ps. 18,30)
Modlitwa egzorcystyczna nad
świecami, zawiera prośbę, aby z miejsc, w których zostaną postawione te świece,
„uciekali w popłochu i z drżeniem książęta ciemności i ich poplecznicy, a nie
ważyli się więcej dręczyć tych, którzy służą Bogu” (rytuał Rzymski).
Ritus Romanus Titulus VIII –
Caput 3 str. 189
tylko dla kapłanów
tylko dla kapłanów
Benedictio
candelarum
Błogosławieństwo świec (modlitwa poświęcenia)
Błogosławieństwo świec (modlitwa poświęcenia)
V.
Adjutórium nostrum in nómine Dómini.
R.
Qui fecit celum et terram .
V.
Dóminus vobiscum.
R.
Et cum spiritu tuo.
Oremus:
Dómine
Jesu Christe, Fili Dei vivi, béne+dic candélas istas supplicatiónibus nostris:
infúnde eis, Dómine, per virtútem sanctæ Cru+cis, benedictiónem cæléstem, qui eas
as repelléndas ténebras humáno generi tribuísti: telemque benedictiónem
signaculo Sanctae Cru+cis accipiant, ut quibuscumque locis accensæ, sive positæ
fuerint, discendant principes tenebrarum, et contremiscant, et fugiant pavidi
cum omnibus ministris suis ab habitationibus illis, nec præsumant amplius
inquietare, aut molestare servientes tibi omnipotenti Deo: Qui vivis et regnas in sæcula sæculorum.
R.
Amen.
OBRZĘD BŁOGOSŁAWIEŃSTWA ŚWIEC I
WIERNYCH WE WSPOMNIENIE
ŚW. BŁAŻEJA 3 LUTEGO
1327. Jeżeli duszpasterz ma
zamiar pobłogosławić świece i udzielić wiernym specjalnego błogosławieństwa za
wstawiennictwem św. Błażeja, biskupa i męczennika, którego wspomnienie dowolne
przypada 3 lutego, należy sprawować Mszę św. o tym męczenniku.
1328. Po wstępnym pozdrowieniu odpowiedni komentator lub celebrans może wprowadzić wiernych w liturgię tymi lub podobnymi słowami:
Wspominamy dzisiaj świętego Błażeja, biskupa Sebasty, miasta położonego
na terenie dzisiejszej Turcji. Umarł on jako męczennik około roku 316. Tradycja
sięgająca wczesnego średniowiecza przekazała pamięć o nim jako orędowniku i
opiekunie wiernych, zwłaszcza w chorobach gardła. Za jego wstawiennictwem
prośmy Boga o zdrowie gardła i o łaskę dobrego korzystania z daru mowy. Pod
koniec dzisiejszej Mszy świętej będziemy mogli otrzymać specjalne
błogosławieństwo połączone z prośbą o zachowanie od chorób gardła i języka.1328. Po wstępnym pozdrowieniu odpowiedni komentator lub celebrans może wprowadzić wiernych w liturgię tymi lub podobnymi słowami:
1329. Po modlitwie po Komunii zapala się (na stoliku obok ołtarza) dwie specjalne świece. Celebrans przygotowuje wiernych do udziału w błogosławieństwie, przemawiając tymi lub podobnymi słowami:
Prośmy Boga, który jest źródłem życia, o zdrowie gardła i o właściwe korzystanie z daru mowy, abyśmy go umieli używać na chwałę Bożą i pożytek ludzi.
MODLITWA BŁOGOSŁAWIEŃSTWA
1330. Po chwili milczenia celebrans rozkłada ręce i wypowiada modlitwę błogosławieństwa:
Wszechmogący, wieczny Boże, Ty stworzyłeś cały świat. Z miłości zesłałeś nam swojego Syna, Jezusa Chrystusa, narodzonego z Maryi Dziewicy, aby leczył nasze choroby duszy i ciała. Dając świadectwo wiary, święty Błażej, chwalebny biskup, zdobył palmę męczeństwa. Ty, Panie, udzieliłeś mu łaski leczenia chorób gardła. Prosimy Cię, pobłogosław † te świece i spraw, aby wszyscy wierzący za wstawiennictwem świętego Błażeja zostali uwolnieni od chorób gardła i wszelkiego innego niebezpieczeństwa i zawsze mogli Tobie składać dziękczynienie. Przez Chrystusa, Pana naszego.
Wszyscy: Amen.
1331. Kapłan kropi wodą święconą zgromadzonych oraz świece. Następnie wierni proszący o błogosławieństwo podchodzą do celebransa, który - posługując się świecami zgodnie z miejscowym zwyczajem - błogosławi ich mówiąc:
Za wstawiennictwem świętego Błażeja, biskupa i męczennika, niech Bóg zachowa cię od choroby gardła i wszelkiej innej dolegliwości. W imię Ojca i Syna, † i Ducha Świętego.
Każdy z wiernych odpowiada:
Amen. (OB II 247-248).