Katolicy przykładają dużą wagę [a przynajmniej powinni przyp admin] do
specjalnego wspomnienia liturgicznego zwanego katedrą św. Piotra Apostoła,
które obchodzi się w Kościele dnia 22 lutego. Podkreślenie tego wspomnienia
wynika z roli, jaką z woli samego Chrystusa odegrał Piotr w pierwotnym
Kościele, oraz z racji urzędu przypisanego do każdorazowego jego następcy,
który czasem nazywa się urzędem Piotra i który do dziś funkcjonuje w Kościele
Chrystusowym. W obydwu przypadkach rola ta miała i ma zadanie jednoczenia
Kościoła w osobie i nauczaniu Jezusa Chrystusa, strzegąc prawdziwości i
czystości chrześcijańskiej wiary. Perspektywa czasu pokazuje, jak
opatrznościowo dobre było to rozwiązanie.
Piotr – opoka Kościoła
Teksty ewangeliczne podają nam
wiele przykładów, że Chrystus spomiędzy wszystkich apostołów wyróżnił w sposób
szczególny Piotra. Ot chociażby Jego obietnica prymatu: „Ja tobie powiadam: Ty
jesteś Piotr (czyli skała), i na tej skale zbuduje Kościół mój, a bramy
piekielne go nie przemogą. I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; cokolwiek
zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a cokolwiek rozwiążesz na ziemi,
będzie rozwiązane w niebie” (Mt 16,18-19). Jezus skierował je publicznie do
Piotra wobec wszystkich apostołów. Obrazy: opoki, kluczy, władzy związywania i
rozwiazywania, są znane powszechnie jako symbole władzy. Drugi tekst posługuje
się z kolei innym powszechnie znanym symbolem owczarni i pasterza, w którym
czytamy o nakazie Jezusa skierowanym do Piotra, by pasł owce i baranki Jego
owczarni, w imię miłości Chrystusa (J 21,15-17). Apostoł Piotr nie był idealnym
człowiekiem, wprost przeciwnie wykazywał się upartością i impulsywnością, a
jednak to właśnie jego wybrał Pan Jezus na widzialnego stróża swego dzieła
zbawczego w Kościele. Być może właśnie te cechy upartości i impulsywnej
kreatywności zadecydowały o tym wyborze, jednak jego późniejsza ofiara z życia
za wiarę w Jezusa w centrum ówczesnego świata oraz historia papiestwa wykazały
trafność tej decyzji.
Urząd Piotrowy
Piotr istotnie sprawował
najwyższą władzę w Kościele po wniebowstąpieniu Jezusa, co potwierdzają liczne
teksty z Dziejów Apostolskich. To on proponuje wybór następcy w miejsce
Judasza; podobnie jest z ustanowieniem diakonów dla posługiwania biednym przy stole;
przemawia do tłumów w dzień Zesłania Ducha Świętego i do Najwyższej Rady
żydowskiej. On też został aresztowany przez Heroda jako głowa Kościoła. To on
wreszcie zdecydował na soborze w Jerozolimie, by rozszerzyć ewangelizację na
narody pogańskie, zwalniając neofitów z nakazów prawa żydowskiego. On wreszcie
poniósł śmierć męczeńską za wiarę w Chrystusa w Rzymie, stolicy pogańskiego
cesarstwa, która wkrótce stała się duchową stolicą wielkiej religii
chrześcijańskiej. O tej jego działalności ostatecznych autorytatywnych decyzji,
prymacie wśród apostołów i ich następców oraz śmierci męczeńskiej w Rzymie
wspominają pisarze wczesnego chrześcijaństwa. Świadczy o tym również jego grób
zachowany w Rzymie, który według podania miał znajdować się w bazylice sw. Piotra
pod konfesją, co też potwierdzają ostatnie wykopaliska, które odkryły
śmiertelne szczątki Apostoła. Idąc za tradycją sięgającą samych początków
chrześcijaństwa, biskupi rzymscy zawsze uważali się i byli uważani za
bezpośrednich następców św. Piotra Apostoła, do których jako do ostatecznych
autorytetów odwoływała się reszta świata chrześcijańskiego.
Katedra sw. Piotra
Ten autorytet religijno-moralny
sw. Piotra i jego następców z czasem uwyraźnił się w postaci realnej władzy
jurydycznej nad pozostałymi kościołami chrześcijańskimi, co potwierdził Sobór
Watykański I (1870). Od IV wieku chrześcijanie w Rzymie znali i obchodzili
święto katedry św. Piotra (celebrowane 22 lutego), biorąc pod uwagę fakt, że
był on kiedyś biskupem tego miasta. Z uwagi na to jednak, że święto to często
wypadało w okresie Wielkiego Postu, w wielu innych regionach (np. w Galii,
dzisiejszej Francji) zaczęto je obchodzić wcześniej, 18 stycznia. I tak
utrwaliły się dwie celebracje tego święta: 18 stycznia obchodzono wspomnienie
katedry św. Piotra w Rzymie i 22 lutego katedry św. Piotra w Antiochii. W tym
ostatnim przypadku kierowano się żywą tradycją, która głosiła, że Piotr miał
najpierw założyć swoją stolicę prymasa Kościoła Chrystusowego w Antiochii,
gdzie przebywał kilka lat, zanim udał się ok. 42 roku do Rzymu, gdzie poniósł
śmierć męczeńską. Papież Paweł IV w 1558 roku ustalił ostatecznie obydwa
terminy i rozszerzył ich celebrowanie na cały Kościół Zachodni.
Sama nazwa katedry św. Piotra
wzięła się z tronu, jaki ustawiono w bazylice św. Piotra w Rzymie za głównym
ołtarzem, w absydzie, na którym miał zasiadać św. Piotr. Do V wieku znajdował
się on w chrzcielnicy bazyliki. Dziś stanowi go wiele kawałków drewna spojonych
bogato zdobionymi płytami z kości słoniowej. Jako takie, jest ono wkomponowane
w potężny tron z marmuru dzieła słynnego budowniczego katedry Jana Berniniego
(†1680). Ta właśnie katedra stała się symbolem władzy zwierzchniej w Kościele
Chrystusa w osobie sw. Piotra i jego następców.
Congregavit nos in unum Christi amor
________________________________
ks. Ryszard Groń
